Routekaart Toekomstbestendig

In deze eerste stap richten we ons op snelle, laagdrempelige verbeteringen. De maatregelen uit deze stap leiden tot directe energiebesparingen en verhoogd bewustzijn onder de bewoners, bijvoorbeeld dankzij een energiemonitor Ze dragen ook bij aan een groenere en klimaatbestendige leefomgeving. Een belangrijk aandachtspunt is de betrokkenheid van de bewoners; veel van deze maatregelen kunnen zij zelf implementeren, wat vraagt om goede voorlichting en mogelijk ondersteuning vanuit het hofjesbeheer.

Isolatie & Warmte

Verlaag het gasverbruik door in te zetten op quick wins zoals raambekleding, radiatorfolie en -ventilatoren. Maar ook een slimme, op afstand regelbare thermostaat helpt in het optimaliseren van het stookgedrag van de bewoners.

Elektriciteit

Stap minstens over op een groen energiecontract. Krijg inzicht in het energiegebruik met behulp van een energiemonitor. De grootste energiegebruikers kunnen worden opgespoord, maar ook sluipverbruik wordt in beeld gebracht.

Water & Groen

Draag extra zorg voor de lokale biodiversiteit en de waterbuffering in en rondom het hofje.

In deze stap gaan we dieper in op de isolatie en ventilatie van de woningen. Deze maatregelen zorgen voor een aanzienlijke verbetering van de energieprestatie en het wooncomfort. Ze leggen een solide basis voor verdere verduurzaming. Aandachtspunten zijn de zorgvuldige uitvoering met respect voor de monumentale waarden van het hofje, de planning van werkzaamheden om overlast voor bewoners te minimaliseren, en de integratie van nieuwe systemen in de bestaande infrastructuur.

Isolatie

Zet op korte termijn in op raamisolatie, het liefst door achterzetramen met HR++ isolatieglas (U < 2,0 W/m²K). Zorg dat er bij het volgende grote onderhoud aan het dak een isolatiefolie wordt toegepast (Rc > 5,0 m²K/W). Het is ook interessant om de buitengevels te isoleren met voorzetwanden indien mogelijk, of met spouwmuurisolatie (Rc > 2,5 m²K/W).

Ventilatie

Breid de mechanische afvoer uit tot centrale balansventilatie met WTW. Gebruik de oude schouw en de ruimte achter de knieschotten om de ventilatiekanalen uit het zicht te verbergen.

Verwarming
Als de isolatie verbetert, is het verstandig om de afgiftetemperatuur te verlagen. Als de radiatoren te weinig warmte afgeven, vervang deze dan. Moet de ketel voor 2035 vervangen worden, overweeg dan een hybride ventilatie-warmtepomp opstelling in plaats van centrale balansventilatie. Dit is enkel aan te raden in het geval elke woning over een eigen cv-installatie beschikt.

Water en Groen

Gebruik regenwater in het binnenhof voor het bewateren van planten en laat het overschot aan regenwater infiltreren in de omgeving. Werk daarnaast toe naar een hogere biodiversiteit, door middel van meer inheemse planten, geveltuintjes, moestuin et cetera.

In de laatste stap bereiden we het hofje voor op een volledig duurzame toekomst. Deze stap leidt tot een significante reductie in CO2-uitstoot en maakt het hofje klaar voor een klimaatneutrale toekomst, met behoud van flexibiliteit voor toekomstige ontwikkelingen. Aandachtspunten zijn de aanzienlijke investeringen die deze maatregelen vereisen, de mogelijke impact op het energienet, en het zorgvuldig afwegen van verschillende verwarmingsopties in relatie tot de lokale energietransitieplannen. Daarnaast is het belangrijk om de historische waarde van het hofje te bewaren bij het implementeren van moderne technologieën.

Elektriciteit

Zorg dat tijdens een keukenverbouwing alvast wordt overgestapt op inductie koken. Voor de plaatsing van zonnepanelen zijn er kansen voor de dakvlakken die niet vanuit het hof zelf zichtbaar zijn en die de juiste oriëntatie hebben.

Isolatie

Voordat u overstapt naar een aardgasvrije opwekker is het belangrijk om de grondvloer te isoleren (Rc > 1,3 m²K/W).

Verwarming

Heeft u tussentijds de woningen voorzien van een hybride warmtepomp, dan kunt u de rest van de installatie nu aanpassen voor een alternatief gas (duurzamer dan aardgas). In het geval dat uw hof over collectieve cv-installaties beschikt dan dient deze ook klaar gemaakt te worden voor het alternatieve gas. Maar ook deze installatie kan hybride geschakeld worden met een warmtepomp techniek. Ga na wat in uw situatie de meest wenselijke en energetisch voordelige oplossing voor de warmtapwater voorziening is.